In de Atlas van de Buurtwegen kun je het tracé en de rooilijnen van de vroegere buurtwegen raadplegen. De atlas werd opgesteld naar aanleiding van de wet op de buurtwegen van 10 april 1841 en vormt een inventaris van alle wegen die van belang waren voor het lokale verkeer in die tijd. De wegen dienden voor doelgericht verkeer: naar het dorp, de kerk, de weide, het veld, … Recreatief fietsen of wandelen was toen nog niet aan de orde.
De atlas maakt een onderscheid tussen buurtwegen en voetwegen. Buurtwegen zijn bredere wegen en behoren meestal tot het openbare domein. Voetwegen zijn vaak smalle wegen – soms maar 88 cm breed – en zijn in de eerste plaats bedoeld voor wie te voet gaat. Meestal behoort de bedding toe aan de eigenaar van het perceel waarover de voetweg loopt.
Verzamelterm
De Atlas van de Buurtwegen is eigenlijk een verzamelterm. In Limburg zijn er namelijk 197 atlassen (!), één voor elke toenmalige gemeente. Het origineel wordt bewaard door de huidige fusiegemeente, het provinciebestuur heeft een kopie.
Aanpassingen
Sinds 1841 werd de atlas op talrijke plaatsen aangepast. Bestaande wegen werden afgeschaft, verlegd of gewijzigd. Sporadisch kregen nieuwe wegen erkenning. Die aanpassingen werden niet in de atlas, maar in aparte dossiers en op aparte kaarten bijgehouden. Het provinciebestuur heeft de aanpassingen gedigitaliseerd. Je kunt ze raadplegen in het geoloket van de buurtwegen.
Rechtsgeldig
De Atlas van de Buurtwegen heeft nog steeds een rechtsgeldig karakter. In principe moeten alle buurtwegen die ingetekend zijn in de atlas nog steeds toegankelijk zijn voor het publiek. Je kunt de Atlas van de Buurtwegen raadplegen in de betrokken gemeente of in het geoloket van de provincie Limburg.
